Wat is de rolverdeling tussen de gemeente, de provincie en Windwinning Culemborg?

Een windpark realiseren is een groot ruimtelijk project dat in omvang vergelijkbaar is met het aanleggen van een nieuwe woonwijk, weg of golfbaan. Uiteraard hebben dan niet alleen veel spelers ‘in het veld’ een rol (omwonenden, Liander, grondeigenaren en natuurlijk Windwinning Culemborg als initiatiefnemer) maar ook veel overheden: het Rijk, de provincie en de gemeente. En dan hebben we het nog niet eens over de RES Fruitdelta Rivierenland.

Rond het bestemmingsplan en de vergunningen hebben de provincie Gelderland, de gemeente Culemborg en initiatiefnemer Windwinning Culemborg de meeste taken. Maar wat zijn die taken eigenlijk? We leggen het kort uit en beginnen met de provincie.

Wat doet de provincie Gelderland?

De provincie is het ‘bevoegd gezag’. Dit betekent dat zij alle vergunningaanvragen moet beoordelen en een bestemmingsplan moet (laten) maken. Echter, de provincie heeft in overleg met de gemeente die taak bij de gemeente neergelegd (‘aan de gemeente gedelegeerd’). Ook gaat de provincie over de natuurvergunningen, het landschap en het erfgoed: zij bepaalt onder meer of het windpark in dit deel van het rivierenlandschap past en of het impact heeft op de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Tot slot toetst de provincie het bestemmingsplan dat de gemeente maakt (en waarvoor Windwinning Culemborg alle onderzoeken betaalt) aan haar eigen beleid (de Gelderse Omgevingsvisie en -verordening).

Los hiervan ondersteunt de provincie lokale coöperaties met onder meer het verstrekken van een lening voor de ontwikkelkosten. De provincie doet dit omdat zij het belangrijk vindt dat inwoners via een energiecoöperatie eigenaar kunnen worden van zonne- en windparken, maar zo’n energiecoöperatie in de beginfase nog te weinig geld heeft om de ontwikkelkosten te betalen. De ontwikkelkosten betreffen onder andere de kosten voor het milieueffectrapport en de vergunningaanvragen. Mocht het windpark niet ontwikkeld worden, dan wordt de lening overigens omgezet in een subsidie. Omdat Vrijstad Windwinning in eerste instantie geen eigen bankrekening had, heeft de provincie de lening aanvankelijk via de gemeente verstrekt. Het gelabelde bedrag kon zo tijdelijk geparkeerd worden.

Wat doet de gemeente?

Zoals gezegd heeft de gemeente de taken rond bestemmingsplan en vergunningen overgenomen van de provincie. De gemeente heeft haar doelen als het gaat om duurzaamheid: de Uitvoeringsagenda Duurzaamheid en de Windvisie. Hieraan toetst de gemeente bij aanvraag van de vergunning en wijziging van het bestemmingsplan. Ook is de communicatie over de formele ruimtelijke procedure een rol van de gemeente. In die rol was de gemeente was ook toehoorder bij de Gebiedstafel, om zo uit eerste hand te horen wat er leeft in het plangebied en eventueel informatie te kunnen verstrekken. De gemeente voorzag in de ruimtes waar deze bijeenkomsten werden gehouden.

Uiteraard moet het gemeentebestuur ook alle vragen van de gemeenteraad beantwoorden. Daarbij vraagt de gemeente wel regelmatig de hulp van de initiatiefnemers. Hetzelfde geldt voor documenten die het college (burgemeester en wethouders samen) moeten goedkeuren en de bewonersavonden: vaak organiseert en betaalt de gemeente het, maar geven de initiatiefnemers de input. De gemeente heeft wel via een zogenaamde ‘anterieure overeenkomst’ afgesproken dat zij de gemeentelijke kosten (zoals de kosten om het bestemmingsplan aan te passen en voor de bewonersavonden) bij Windwinning Culemborg in rekening mag brengen.

Wat doet Windwinning Culemborg als initiatiefnemer?

Voor het nieuwe windpark heeft Windwinning Culemborg vergunningen en een bestemmingsplanwijziging nodig. Die moeten worden ondersteund door een milieueffectrapport (een ‘MER’). Dit MER is gemaakt door adviesbureau Bosch & Van Rijn. Verder is het de taak van de initiatiefnemer om afspraken te maken met verschillende partijen: de grondeigenaren (waar mag een windmolen op hun land komen? Hoeveel levert het hen, de omwonenden maar ook de initiatiefnemers op?), de gemeente (hoeveel moeten we betalen voor de inzet van ambtenaren, welke kosten willen ze verhalen op de initiatiefnemers? Wat moeten we voor de bouwvergunning betalen? Aan welke extra voorwaarden moet Windwinning Culemborg gaan voldoen?) en met de provincie (vanwege de natuurvergunning). Ook heeft Windwinning Culemborg mede op initiatief van de omwonenden de Gebiedstafel opgezet om de directe omgeving van het windpark te betrekken bij het maken van plannen en te informeren. Verder ondersteunt de initiatiefnemer de gemeente bij veel van haar taken vanuit haar expertise, waaronder het beantwoorden van raads- en collegevragen en het organiseren van bewonersavonden. Tot slot informeert Windwinning Culemborg inwoners die het project volgen via de nieuwsbrief, LinkedIn, Twitter en deze website.